حتما هنگام خرید زیورآلات، اصطلاح آبکاری به گوش‌تان خورده است! خیلی از افراد هستند که با این تکنیکی که در حوزه جواهرات هم اجرا می‌شود، آشنایی کافی ندارند و برایشان همیشه سوال بوده که آبکاری طلا چیست؟ اصلا به چه دلیل آن را انجام می‌دهند و چه ارزش افزوده‌ای به جواهرات و زیورآلات می‌بخشد؟
به‌طور کلی آبکاری در زیورآلات نوعی قراردادن روکش روی جواهرات است که از جنس فلز هستند. در این مقاله به‌طور کاملا تخصصی و ساده، آبکاری جواهرات را بررسی کرده و انواع آن را درزمینه رنگ و جنس معرفی می‌کنیم.
(سایت های معتبر خرید طلا را در اینجا ببینید)
معرفی فرآیند آبکاری جواهرات یا روکش‌کردن آن‌ها
عمده‌ترین علت‌هایی که جواهرات را آبکاری می‌کنند، مربوط به براق‌شدن و بالا بردن مقاومت زیورآلات می‌شود. اما در بیشتر مواقع، برای زیباسازی بیشتر جواهر از این تکنیک بهره می‌برند. از محبوب‌ترین آبکاری‌ها درزمینه صنعتی و زیورآلات، می‌توان به آبکاری طلا اشاره کرد که در ادامه فرآیند انجام آن را توضیح می‌دهیم.
انجام فرایند آبکاری با انتخاب برخی روکش‌های فلزی مثل نقره، طلا و رودیوم صورت می‌گیرد. برای این‌کار از روش آبکاری الکتریکی استفاده می‌کنند. استفاده از دستگاه‌هایی با محلول‌های الکتریکی که روکش‌های مورد نظر را روی سطح دلخواه قرار می‌دهند، شامل مراحل فرایند آبکاری است. به‌طور معمول این‌کار به مقاوم‌سازی فلزها در برابر اکسید شدن نیز کمک می‌کند.
اما محبوبیت آبکاری در حوزه طلا و جواهر به‌دلیل تنوع رنگی آن است که در ادامه به این موضوع هم می‌پردازیم. آبکاری در ساخت طلا به‌منظور جلوگیری از تولید جواهراتی بسیار نرم با عیار ۲۴ و گران‌قیمت است. به‌معمول برای ساخت طلا، از عیار ۱۸ استفاده می‌کنند و با آبکاری طلا ۲۴، به آن جواهر، زینت و قیمت می‌بخشند.
انجام روکش با آبکاری به چند روش انجام می‌شود؟
روش های آبکاری طلا که جنس‌شان هم از طلا ساخته می‌شود، دارای ۴ شیوه است که علاوه‌بر صنعت جواهرسازی در صنایع دیگری هم مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روش‌ها براساس موارد زیر دسته‌بندی می‌شوند:
- آبکاری سیانیدی
- آبکاری آلیاژی
- آبکاری اسیدی
- آبکاری سولفیتی
آبکاری سیانیدی؛ شایع‌ترین شیوه آبکاری
این روش آبکاری که به طلای تزئینی هم شهرت دارد، بیشتر در صنعت جواهرسازی به‌کار می‌رود. اما برای آبکاری مواردی مانند شیرآلات، لوسترها و قاب عکس‌ها هم از آن استفاده می‌کنند. تفاوت آبکاری در جواهرات و لوازم تزئینی به ضخامت آن‌ها بستگی دارد. برای استفاده روکش در جواهرات از ضخامت بین ۰.۷۵ تا ۲.۵ میکرون کمک می‌گیرند. این در حالی است که این رقم، در لوازم تزئینی، بین ۰.۵ تا ۳ میکرون در نظر گرفته می‌شود.
معرفی آبکاری آلیاژی با ماندگاری بالا
ماندگاری بالای این نوع آبکاری به مزیت در این صنعت تبدیل شده است. این روش هم می‌توان شایع‌ترین شیوه در این فرآیند دانست. این نوع آبکاری بیشتر برای مقاوم‌سازی فلزات در برابر خراشیدگی، ساییدگی و اکسیدشدن صورت می‌گیرد و جای تعجب ندارد که در صنعت ساخت لوازم پزشکی، ساخت هواپیما و دیگر مصارف صنعتی دیگر هم کاربرد داشته باشد.
معرفی فرآیند آبکاری اسیدی
این روش به تنوع رنگی بالایی که دارد، مشهور است و از آن برای انواع صنعت‌ها و بیشتر برای صنایع تزئینی استفاده می‌شود. رنگ‌های محبوب آن شامل سبز، بنفش، پرتقالی و زرد است.
معرفی آبکاری سولفیتی
ضخامت در این نوع از آبکاری نقش بسیار مهمی دارد و باعث بالا رفتن مقاومت در فلزات می‌شود. در این روش آبکاری، در هر دقیقه لایه‌ای با ۸ میکرون ضخامت اضافه می‌شود.
تنوع رنگی بالا در آبکاری
قبلا هم به این موضوع اشاره کردیم که آبکاری طلا به‌دلیل تنوع بالایی که در رنگ دارد، از محبوبیت بالایی برخوردار است. رنگ‌های طلای سفید، رز گلد، طلای زرد و شامپاینی از رایج‌ترین رنگ‌ها در این آبکاری محسوب می‌شوند.
طلا سفید
این رنگ از روکش یکی از گران قیمت‌ترین رنگ‌ها در آبکاری است که به‌دلیل فلزی که در آن استفاده می‌شود، ارزشش بالا می‌رود. این فلز به رودیم معروف است و از خود طلا بسیار باارزش‌تر و کمیاب‌تر معرفی می‌شود.
رزگلد
رزگلد رنگ زردی است که متمایل به قرمز است. دلیل رنگ قرمز در آبکاری این نوع طلا، وجود فلز مس معرفی می‌شود. هرچه میزان مس موجود در روکش بیشتر باشد، قرمزی آن هم افزایش پیدا می‌کند.
طلای زرد
فلز اصلی که در این نوع رنگ و روکش به‌کار می‌رود، از طلای خالص است. هرچه عیار طلای روکش بیشتر شود، میزان زردی آن و براق بودنش هم بالاتر می‌رود.
شامپاینی
از ترندی‌ترین رنگ‌های روکش در جواهرات بوده که رنگ آن، زرد متمایل به سبز است. برای ساخت این روکش از ترکیب طلا، نقره، مس و پالادیوم استفاده می‌کنند. می‌توان گفت که این رنگ، یکی از مطرح‌ترین رنگ‌ها در روکش طلا و جواهرات محسوب می‌شود.
جمع‌بندی
یکی از مهم‌ترین فرآیندهایی که این روزها در حوزه جواهرسازی و صنایع بسیار کاربرد دارد، آبکاری است. آبکاری طلا علاوه‌بر مقاوم‌سازی زیورآلات در برابر خراشیدگی، باعث ایجاد تنوع رنگی و براق‌شدن در آن‌ها می‌شود که هدف از زیبایی را در آن‌ها صدچندان خواهد کرد.
در این فرآیند معمولا یا از خود فلز طلا با عیارهای مختلف استفاده می‌شود، یا از ترکیب با فلزهای رایجی مثل نقره و مس. بهترین نمونه‌های طلا و جواهرات زینتی را می‌توانید در وب‌سایت فروشگاه طلا و جواهر اورو با تنوع بالا مشاهده کنید.